Edyta Stein jako niemal trzydziestoletnia kobieta pragnęła zarówno nakreślić swoją drogę filozoficzną, jak i odnaleźć się w nowej sytuacji zaistniałej po zakończeniu I wojny światowej. Zamierzała napisać pracę habilitacyjną, a jej poczucie odpowiedzialności w wymiarze społecznym skłoniło ją do zaangażowania się w działalność polityczną. Był to jednak czas, gdy przeżywała kryzys wewnętrzny, zaostrzony śmiercią przyjaciół podczas wojny, świadomością, że jako kobieta praktycznie nie ma szans na realizowanie kariery akademickiej, a wymarzona praca u Husserla, twórcy fenomenologii, tak dalece rozminęła się z jej oczekiwaniami, że musiała z niej zrezygnować. Wówczas stanęła wobec konieczności zrozumienia swej egzystencji i odnalezienia źródła sił psychicznych i duchowych.
W tym przełomowym okresie Edyta Stein opracowała projekt analizy osoby i życia jednostki w relacjach z innymi. W swych badaniach ukazała najpierw, na czym polegają związki ciała, duszy i ducha oraz czym jest siła witalna, która je ożywia. Według niej, by zrealizować pełnię swoich możliwości, osoba potrzebuje wspólnoty, którą od funkcjonowania w społeczeństwie odróżnia charakter więzi międzyludzkich i poczucie solidarności.
Swymi rozważaniami Edyta Stein zaprasza czytelnika do podjęcia rozważań nie tylko intelektualnych, lecz i duchowych. Uważała bowiem, że wysiłek z tym związany jest konieczny do kształtowania swego życia w sposób świadomy, do przezwyciężania poczucia samotności, a przede wszystkim do odkrywania najgłębszej prawdy o celu ludzkiego istnienia i jego odniesieniu do Bytu wiecznego, do Boga.
W tomie Filozofia psychologii i humanistyki zamieszczone są rozprawy: Przyczynowość psychiczna (1918) i Jednostka a wspólnota (1919), opublikowane po raz pierwszy w 1922 r. w „Jahrbuch für Philosophie und Phänomenologische Forschung”, roczniku wydawanym przez Edmunda Husserla. W rozprawach tych nie brakuje przykładów z życia dobrze znanych każdemu, co sprawia, że wyniki analiz stają się łatwiej uchwytne. Filozofia psychologii i humanistyki zasługuje niewątpliwie na większe zainteresowanie, zwłaszcza w czasach kryzysu filozofii, gdyż oferuje podstawy metodologiczne i pojęciowe dla psychologii i nauk humanistycznych.
